viernes, 10 de junio de 2011

Recordando con estas fotos, un comezo vital cheo de dificultades.

Recordando con estas fotos, un comezo vital cheo de dificultades.

Nacín nas posguerras.
Acababa a Segunda Guerra Europea e facía moi pouco que sufriramos a sanguenta, cruel e terrible Guerra Civil de España.

Anos de fame, miseria e escuridade para case todos.
Casa fría e húmida de pedra e barro, con piso e "caneiros" de madeira apolillada. As paredes e divisións encaladas. Sen teito, e con goteiras do tellado. Chan de terra pisada.
Familia incompleta, nacería outra irmán no 1951
Lolita e Roberto
Camas sen mantas e con pulgas e chinches. Roupa de "baratillo" e moitos remendos, que viñan poñer  as "costureiras" que viñan a casa e botaban todo un día remendando.
Alumeados de candil, velas e "bolboretas".


Cociña de lareira e trespés, con lume de toxo, cepos, piñas e carozos. O fume entraba pola tapa dá tarteira e había que sacar a espuma negra que se formaba cunha espumadeira.


Antes de chegar a un ano de idade atacoume a poliomielite. Aínda non había vacúas.

Cabalo de cartón do fotógrafo
Eu non decatábame, pero meus pais si. Toda a familia sufriu moito.
Había que criar un neno sen futuro. Pensaban que o peor viría despois. Pois cando eles faltasen, quén ía coidalo?
Todo se puxo aínda mais negro. Era un tormento, un sen vivir. Cavilando no porvir. Poderían chegar a ensinarlle o oficio de zapateiro, para que traballara sentado?
Todo era moi difícil, nun lugar tan apartado e incomunicado como aquel Chanteiro.

¡Maldita "polio"!, que deixou o cativo sen forza nas pernas.
Eran como de goma e sen movemento. Non podía aguantarse en pé. As pernas dobraban e caía. Chegaría a camiñar algo?
Pois si, mais ben mal, pero cheguei a andar.
Nun principio, preparáronme un caixón do tabaco de madeira cunha táboa dentro a modo de asentadoiro e sacáronlle o fondo. Puxéronlle unha rodas exteriores o que me permitía, agarrándome coas mans, apoiar os pes no solo e impulsar para deambular polo chan de terra, dun lado para outro. Así collía algunha fortaleza nas afectadas pernas.
Tocando a bice do fotógrafo Arjo de Ferrol

Esta existencia no caixón a pasaba xogando cos trastes que me poñían para entretemento: un cucharón vello, pinzas dá roupa de madeira, o aro dunha peneira ou dá sella, avións e barquiños feitos a navalla tamén de madeira ou casca de piñeiro, ....
Tamén desarmaba e volvía armar as pernas e brazos unidos con goma dás bonecas de cartón.

Mais tarde, con catro ou cinco anos, saín do caixón. Foi grazas a unhas botas preparadas cunhas tablillas de madeira con correas de tiras de coiro, amarradas as pernas, que facían de sostén e daban consistencia as febles pernas.
Estes artiluxios mos preparaban os zapateiros de Mugardos: "O Pío" tamén coxo, e "O Mesías" músico e amigo de meus pais.

Coa irmán Lolita e curmán Mª Jesus Rebón de Ares
Eles coñecían o meu caso, e debémoslles moito pola atención. Polas festas de "Mercé de Chanteiro" viñan facer unha visita a casa e tomaban algo do que había para a celebración.
Si, porque as festas celebrábanse, aínda con toda a necesidade.
Normalmente o almorzo era a base de papas de fariña ou arroz con leite dá cabra que tingamos. Tamén "cascarilla" en cunca con anacos de pan.



No  xantar, sempre caldo galego, case sen graxa, solo un pouco unto. E despois peixe e patacas. Parrochiñas, bocartes, bacallaus ou peóns, se é que había. Facíase un guiso de patacas en lenchas, con peixe salgado ou curado e cun rustrido de aceite con allos, cebola e pemento, que se lle dicía "picaracha" e viña a ser algo así como a caldeirada.

O peixe traíano as "peixeiras" de Mugardos ou de Ares, que viñan recorrendo os camiños cun paxe na cabeza e vendían por ducias, ou presas dá man se eran pequenos.
Tamén pescábase coa vara de cana na costa: bellos, bicudas, barbadas, maragotas. Se fritían e as veces salgábanse e "lañaban" poñéndoas a secar o sol, cravadas nun "jalleiro" colgado dun árbore ou varanda. Tamén sacaron moita fame os xurelos salgados.

Na ribeira dá costa tamén íanse a buscar mexilóns e "cucos" ou lapas, para facer unha comida de emerxencia.
comíase  tamén moito peixe de salgadura como arenques e "mariquitas". Carne non había, unicamente o que mataba un porco, do que se afacía a regalar a proba os familiares e veciños.
As ceas xa eran mais lixeiras: Ovos, caldo, mariquitas ou simplemente patacas cocidas con cebola. Acompañando, as veces con "tortas dá tixola" de masa de fariña.
O pan era sacro, aínda que fora de maínzo ou millo.
Proba deso era, que se che caía un cacho non chan, recollíase e dábaselle un bico.
 

Contarei mais.

12 comentarios:

  1. Fermoso retrato da túa nenez. Unha estampa que acotío escoitase da xente do teu tempo, aínda que sen dúbida, na túa experiencia persoal, agravada pola túa enfermidade. O relato é duro máis bonito. Un saúdo.

    ResponderEliminar
  2. Gratificante lectura... sí señor... Gracias Romayo!!!

    ResponderEliminar
  3. Ese nino tan bonito eras tu...esa foto con una nai y un padre con gorra vasca...era el tuyo...cueantos recuersdos me trae esa boina vasca....ma padre tambien la usaba...que historia robert....para los rebon nada es dificil aun afrontar todos los avatares de la vida...tendremos sangre torera pregunto...o seran nuestros ancestros celtas los que nos hacen ser duros y afrontar todo en la vida que a cada uno nos toca...si son los celtas...que llevamos en nuestra sangre aquellos que vivian en los castros...mi madre tenia ojos verdes...esos vinieron del norte ...de los celtas...no te entusiasmes yo tengo ojos pardos como mi padre el rebon...que historia has contado...la de la guerra...mi padre quedo calvo cuando la guerra, estaba en argentina,,,pero prensaba en su galicia...en sus padres y hermanos que alli estaban ....mi madre tuvo dos hermanos muertos en esa horrible guerra...al mas joven lo habia criado ellla sola desde los once anos que murio mi abuela...y el pequeno tenia once meses...y a ese hermano que estaba embarcado //ella contaba///cuando fueron a dar las vivas a franco///hundieron elbarco...donde iba mi tio....todos tenemos recuerdos ingratos...pero como somos rebon...aupa y adelante...bicos.
    ELBA MARIA
    Argentina.

    ResponderEliminar
  4. estaré esperando el siguiente capítulo, porque aunque es TU historia, nos veremos reflejados más de uno.
    Escribes bien, Roberto.

    ResponderEliminar
  5. Pois xa ves, a pesares das miserias, afortunadamente os tempos foron avanzando e nunca pensei chegar a manexarme con tanta tecnoloxía.

    Lolita Mayobre Rebón.

    ResponderEliminar
  6. E un relato duro pero enternecedor, ainda que é a túa historia somos moitos os que nos vemos reflexados nos teus comentarios que as veces olvidamos de que foron duros durisimos, mais para tí pola túa enfermidade.
    Cantos recordos.....
    Gracias Ramayo.


    Elena Bouza

    ResponderEliminar
  7. Tu vida me recuerda a otra muy similar,que no es la mia eh¡¡.
    Pues me haces recordar al padre de mi tio que era una gran persona,y de mi tio que te puedo decir que tu no sepas,me cuido muchisilo, como a una hija, no puedo hablar de el sin soltar una lagrima ufff¡¡¡¡
    sieto mucho no saber escribir como tu...SALUDOS

    ResponderEliminar
  8. SI, ROBERTO NUESTRA HITORIA FUE UN POCO DURA PERO GRACIAS AL ESFUERZO CONSTANTE DE NUESTOS

    PADRES Y A TÚ VALENTIA SALISTE ADELANTE Y AQUI

    ESTAMOS TODOS.

    BICOS DE OFELIA.

    ResponderEliminar
  9. Cuando el recuerdo se mezcla con los sentimientos; se crece por dentro para seguir manando la felicidad aprendida de lo poco y sabiendo que la felicidad es un camino largo si sabemos regarlo, pero también hay piedras: unas veces para sentarse y otras que nos pueden hacer tropezar.
    Un biquiño,
    Rosa María Milleiro

    ResponderEliminar
  10. Sacando a enfermedade tua , odemais e calcadiño na miña casa.

    ResponderEliminar
  11. Sacando atua enfermedade, o demais e calcadiño a miñacasa.

    ResponderEliminar